Sanatçı Anish Kapoor’un fosil yakıt endüstrisinin çevre üzerindeki zararına dikkat çeken yeni eseri, Greenpeace tarafından Shell’e ait Kuzey Denizi’ndeki bir gaz platformuna yerleştirildi. Bu, aktif bir açık deniz gaz platformunda sergilenen ilk sanat eseri olma özelliğini taşıyor.
BUTCHERED adlı eser, Norfolk kıyısından 45 deniz mili açıkta bulunan bir açık deniz gaz istasyonunun yan cephesine, Greenpeace’e bağlı dağcılar tarafından yerleştirilen 12x8 metrelik bir tuvalden oluşuyor. Tuval yerine sabitlendikten sonra, yüksek basınçlı bir hortum aracılığıyla üzerine yaklaşık 1000 litre kan kırmızısı sıvı püskürtüldü. Bu sıvı, fosil yakıt şirketlerinin dünyaya açtığı yaraları simgeliyor.
Eylem, Avrupa genelinde sıcaklık rekorlarının kırıldığı, İspanya’da orman yangınlarının yaşandığı ve Birleşik Krallık’ta sıcaklığa bağlı sağlık uyarılarının yapıldığı bir döneme denk geldi.
Kapoor, kanı andıran bu sıvının deniz suyu, pancar tozu ve toksik olmayan gölet boyasından oluştuğunu belirterek, eseri “yıkıma rağmen itiraz eden, kurallara boyun eğmeyen ve vazgeçmeyen aktivistlere” bir saygı duruşu olarak tanımladı.
“Fosil yakıtların yakılmasıyla salınan karbondioksit görünmez; fakat çıkarım süreçlerinin dünyamızda yarattığı tahribat gözle görülür hâlde,” diyen Kapoor, sözlerini şöyle sürdürdü: “Shell gibi petrol devlerinin bu yıkımdaki payı ve küresel acılardan elde ettikleri kazançlar hâlâ büyük ölçüde gizleniyor.”
Ben de gezegenimize uygulanan bu katliamı yansıtacak görsel, fiziksel ve içgüdüsel bir şey yapmak istedim: İklim krizinin, genellikle dünyanın en dezavantajlı toplulukları üzerindeki yıkıcı maliyetine ses veren görsel bir çığlık.”
Nisan 2025’te Nature adlı dergide yayımlanan bir çalışmaya göre, Shell’in son 30 yılda yol açtığı karbon kirliliği, dünya çapında en az 1,42 trilyon dolarlık iklim hasarına neden oldu.
Shell Birleşik Krallık sözcüsü konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Denizde güvenlik önceliğimizdir. Greenpeace, Birleşik Krallık yasaları uyarınca insanların korunması ve çarpışmaların önlenmesi amacıyla oluşturulan güvenlik bölgesine izinsiz girmiştir.
Yaptıkları eylem son derece tehlikeli olup, yasa dışı bir şekilde izinsiz giriş anlamına gelmekte ve hem kendi hayatlarını hem de başkalarının hayatını riske atmıştır. Bireylerin ve kuruluşların protesto hakkına saygı duyuyoruz, ancak bu eylemler güvenli ve yasal çerçevede olmalıdır.”
Shell’in yasa dışı hareket suçlamalarına karşılık olarak, bir Greenpeace sözcüsü şu açıklamada bulundu: “Eylemin yasallığına karar verecek olan taraf Shell değil; bu, polisin ve gerekiyorsa mahkemenin karar vereceği bir konudur. Bizim yaptığımız şey, barışçıl protesto ve sivil itaatsizlik geleneğinin bir parçasıdır. Bu gelenek; kadınlara oy hakkı verilmesinden hafta sonu tatilinin tanınmasına, ticari balina avcılığının sona erdirilmesinden Birleşik Krallık’ta fracking’in durdurulmasına kadar sosyal ve çevresel ilerlemenin itici gücü olmuştur.”
Kapoor, büyük ölçekli enstalasyonları ve kamusal heykelleriyle tanınıyor. En bilinen eserleri arasında Londra’daki Olimpiyat Parkı’nda yer alan ArcelorMittal Orbit ve Chicago’da “The Bean” olarak da bilinen Cloud Gate yer alıyor. Kapoor, bu hafta başında alaycı bir protestonun merkezine dönüşen The Bean ile yeniden gündeme gelmişti. 2019 yılında ise, Londra’daki National Portrait Gallery’nin petrol devi BP ile ilişkisini kesmesi çağrısında bulunan sanatçılar arasındaydı.