Şifacı, ozan, kültür taşıyıcısı, şaman… Hem hastalara derman hem de efsaneleri, el sanatlarını kuşaktan kuşağa aktaran o gizemli “baksı”ların adı, Bayburt’un Bayraktar Köyü’nün (eski adıyla Baksı) tepesinde yükselen bu müzeye hayat veriyor. Baksı Müzesi, şehir merkezine yaklaşık 45 km uzaklıkta, yani ulaşmanız için tüm güzel hikayelerde de bahsedildiği gibi dağları tepeleri aşıyorsunuz… Burası sanatçı ve akademisyen Prof. Dr. Hüsamettin Koçan’ın hayaliyle 2010 yılında açıldı. Modern ile gelenekselin buluştuğu bu kültür kompleksi sergi salonları, kütüphane, atölyeleri ve etkinlik alanlarıyla sadece bir müze değil, aynı zamanda çocukların öğrenme alanı, kadınların istihdam merkezi ve Anadolu’nun kadim hikayelerinin yaşatıldığı bir yaşam alanı oldu. Bir zamanlar sıklıkla söylenen “Benim yalnız ve güzel ülkem” sözünün kalbinden çıkan, kuruluşu, devlet desteği olmadan, tamamen köy halkının ve Koçan ailesinin emeğiyle gerçekleşen Baksı Müzesi, 2014’te Avrupa Konseyi Müze Ödülü’nü kazandı.
Köyün eski adı olan “Baksı” kelimesi, eski Türkçede şaman anlamına geliyor. Tıpkı müzenin ruhu gibi, hem geçmişin hem geleceğin bekçiliğini yansıtıyor... Dağın başındaki bu yer, sadece coğrafi konumuyla değil, taşıdığı anlam ve atmosferiyle Türkiye’de görülmesi gereken en özel müzelerden biri.
Seçkin Pirim’den Zamanlı-Zamansız
Müzede bu yaz ilk durağınız Seçkin Pirim’in sanatın zaman ve mekan sınırlarını aşan bir yolculuğa çağırdığı Zamanlı-Zamansız sergisi… Sanatçının son dönemde üzerinde titizlikle çalıştığı mermer, kağıt ve akrilik eserlerden oluşan bu sergideki parçaların kimi doğrudan Baksı için özel olarak üretilmiş kimi ise Pirim’in yıllar süren sorgulamalarının çabasının bir ürünü. Sergide yer alan her bir heykel, yaşamın anlamına dair bir soru soruyor. Haziran ayında kapılarını açan sergi, 3 Kasım’a dek Baksı Müzesi’nin gelenekselliğin modernlikle yoğrulduğu mistik atmosferinde sanatseverleri bekliyor.
Akarsu Üstünde Konuşmalar
Heykellerle büyülendikten sonra, Çoruh Nehri’nin huzurlu suları üzerine kurulan bir salda; akademisyenlerin, sanatçıların ve sorgulamayı seven zihinlerin bir araya geldiği bir buluşma hayal edin. Sanatın ve hayatın derinliklerine doğru, doğanın özensiz özenliliğiyle şekillenen bir atmosferde çıkılan bir yolculuk bu. Arkasında Prof. Dr. Hüsamettin Koçan’ın vizyonu olan “Akarsu Üstünde Konuşmalar”, suyun fısıltısını düşüncenin sesiyle buluşturuyor. Temmuz ayında gerçekleşecek oturumda, Simge Fıstıkoğlu’nun moderatörlüğünde “Yaratıcılık Eğitimi Hangi Vadide Yol Alıyor?” sorusunun peşine düşenler, bu eşsiz deneyime davetli.
Baksı fotoğraf arşivi
2024 Ütopya Atölyeleri Sergisi
2024 Ütopya Atölyeleri’nde, genç yaratıcılarla deneyimli sanatçılar aynı masa etrafında buluşmuştu. Ortaya çıkan her eser, yalnızca bir yaratım değil, usta ellerin değmesiyle birer aktarıma dönüşmüştü. Şimdi bu eserler, Baksı Müzesi’nin mistik atmosferinde 1 Temmuz’dan itibaren sanatseverlere, ilham dolu bir sergi deneyimi sunacak.
Sessiz Hayaller Büyük Hikayeler sergisi
Bir sergiye daha gidiyoruz şimdi. Sydney’de yaşayan Sabahattin Tölük’ün, hayat arkadaşı Helga Franke’nin üretimlerini Türkiye’de yaşatma arzusu, bu özel serginin doğuşuna ilham kaynağı. Sessiz hayaller büyük hikayeler vaat eder. Bu sergide de her eser, sessiz hayallerin ardındaki büyük hikayeleri anlatırken, izleyiciyi de kendi iç dünyasında bir anlam arayışına götürüyor. 1 Temmuz’da kapılarını açacak olan sergi, Kasım ayına dek Baksı Müzesi’nde sanatseverlerle buluşacak.
Baksı fotoğraf arşivi
Anadolu Ödülleri 2025
Yolcuğumuzu bir ödül töreniyle noktalamaya ne dersiniz? Çünkü Anadolu’nun eşsiz kültürel mozaiğini anlatmak için 2019’da doğan Anadolu Ödülleri, 2025 yılında altıncı kez kapılarını aralıyor. Baksı Kültür Sanat Vakfı’nın önderliğinde şekillenen bu özel girişim, Anadolu’nun kadim tarihini ve zengin kültürünü yeni hikayelerle anlatmayı amaçlıyor. Ödüllerin, çift yıllarda kurumlara, tek yıllarda bireylere takdim edilmesi ise farklı bir tat veriyor.
Baksı Kültür Sanat Vakfı’ndan sessiz devrim
Baksı Kültür Sanat Vakfı, bu sanat etkinliklerinin yanı sıra bu sene güç ve umut dol bir yıl yaşanması adına kadınlar ve çocuklar başta olmak üzere nüfusun dezavantajlı kesimlerini güçlendirmeyi amaçlayan pek çok projeyi de hayata geçiriyor. Bu yolculuğun merkezinde, temeli 2024’te atılan Baksı Hüsame Köklü Kadın Eğitim Merkezi yer alıyor. Burası Bayburtlu kadınlar için sadece bir eğitim değil, aynı zamanda bir özgürlük ve ifade alanı sunan bir merkez. Geleneksel el sanatlarından teknolojiye uzanan eğitimlerle kadınların hem ekonomik hem de toplumsal görünürlüklerini artırmayı amaçlıyor. Ortaya çıkan eserler ise, Baksı markasıyla dünyaya açılacak. Bir diğer proje ise, Ehramdan Geleceğe Çağrı. Kuzeydoğu Kalkınma Ajansı’nın desteğiyle yürütülen bu girişim, ehram dokumacılığı gibi geleneksel bilgi ve becerileri yeniden canlandırarak kadın istihdamını artırmayı hedefliyor. Yerel Dokumalar Araştırma ve Geliştirme Merkezi çatısı altında gelecek kuşaklara taşınıyor. Ve Kadın Masası projesi… Türkiye’nin dört bir yanından kadınların, bir araya geleceği bu proje Anadolu insanını merkeze koyarak, kadının yerel ve bölgesel temsilini tartışmaya açıyor. Kadın Masası’nda yalnızca konuşmak değil, çözümlerde üretilecek.