ABD’li fotoğrafçı Cindy Sherman, çalışmalarının fiziksel ve kavramsal bütünlüğünü korumak amacıyla yeni bir girişim başlattı.
Bugün, 16 Haziran, başlatılan Cindy Sherman Legacy Project (CSLP), hasar görmüş baskıların kontrollü biçimde yeniden üretilmesi için resmi bir süreç başlatıyor. Proje aynı zamanda, Sherman’ın kariyerini belgeleyen çevrimiçi bir kataloga da yer verecek.
Sherman, The Art Newspaper’a yaptığı açıklamada projeyi, “çalışmalarımın bütünlüğünün sonsuza dek korunmasını sağlayacak bir mekanizma” olarak tanımladı.
Fotoğrafçılık alanında türünün ilk örneği olan bu girişim, mercek temelli medyada çalışan sanatçılar arasında miras yönetimi konusunda yeni bir örnek oluşturabilir.
CSLP’nin direktörü Margaret Lee’ye göre, lansmanın zamanlaması, Sherman’ın fotoğraf malzemelerin kırılganlığına yönelik uzun süredir taşıdığı endişeleri yansıtıyor. Lee, The Art Newspaper’a verdiği demeçte, “Cindy Sherman’ın ilk renkli kromojenik fotoğrafları basmasının üzerinden onlarca yıl, ilk siyah-beyaz görüntülerinin üzerinden ise daha da uzun bir süre geçti,” diyor. “Bu girişimi şimdi başlatarak Sherman, eserlerini fotoğraf baskı teknolojisinin sürekli değişen koşullarına en iyi şekilde nasıl uyarlayabileceği konusunda fikir edinebilir.”
Müze yöneticileri projeyi memnuniyetle karşıladı. Vancouver Sanat Galerisi direktörü ve Sherman’ın eserlerinin uzun süredir küratörlüğünü yapan Eva Respini, “Fotoğraf eserlerinin maddeselliği, kurumlar için uzun zamandır çeşitli zorluklar yaratıyor. Sherman’ın yaklaşımı hem proaktif hem de cömertçe, başkalarına da yol gösterecek bir örnek teşkil ediyor,” dedi.
Metropolitan Museum of Art'ın Fotoğraf Departmanı'ndan sorumlu küratör Jeff Rosenheim, The Art Newspaper'a yaptığı açıklamada, "Bu, koleksiyonerlere ve müzelere Sherman'ın eserlerine sanatsal önemine eşdeğer bir düzeyde özen göstermeleri için gerekli araçları sağlıyor. Bu, fotoğraf ve koruma arasındaki gelişen ilişkiye düşünceli bir müdahaledir," dedi.
Rosenheim sözlerine şöyle devam etti, “Bu girişim, özellikle fotoğrafik medyada çalışan ve dönemin en güncel, en arşivsel teknolojilerini benimsemeye istekli diğer sanatçılar için uzun vadeli, sürdürülebilir bir model sunma potansiyeline sahip.
Bu yaklaşımın öncülüğünü, dünyanın en ünlü çağdaş sanatçılarından biri olan Cindy Sherman’dan daha iyi kim yapabilir?”
Cindy Sherman, Untitled Film Still #17, 1978
© Cindy Sherman. Sanatçı ve Hauser & Wirth izniyle
Proje, fotoğraf piyasasında giderek büyüyen bir endişeye yanıt veriyor: eskiyen malzemelerin uzun vadeli korunması. Savaş sonrası Amerikan sanatının en etkili isimlerinden biri olarak kabul edilen Cindy Sherman, en çok kimlik, yapaylık ve toplumsal cinsiyet gibi kavramları sorguladığı kavramsal otoportreleriyle tanınıyor. Sanatçının 1970’li yıllardan kalma erken dönem jelatin gümüş baskıları ile 1980’lerden kalma kromojenik baskıları, solma ve bozulmaya karşı özellikle hassas.
CSLP aracılığıyla koleksiyonerler, Sherman’ın eserlerini New York’taki bir tesiste değerlendirilmek üzere gönderebiliyor. Eğer bir baskı uygun bulunursa, orijinali — başlığı, baskı numarası, tarihi ve kaynağıyla birlikte — imha edilerek yerine sanatçının imzasını taşıyan nadir bir yeniden baskı yapılacak. Her baskı, Sherman tarafından titizlikle incelenip onaylanıyor. Bu işlem için bir defaya mahsus 10 bin dolar idari ücret alınırken, üretim ve nakliye masrafları da karşılanıyor.
Lee, “Program, fotoğraf alanında çalışan sanatçıların mirası için bir çerçeve sunuyor,” diyor. “Cindy Sherman’ın çalışmalarının daha iyi anlaşılması için paha biçilmez bir kaynak olacak.”
Sherman, başvuruların değerlendirilmesi ve yeniden baskıların denetlenmesinde doğrudan rol almaya devam ediyor. Lee, “Uygunluk için belirlediğimiz titiz kriterler sanatçının kendisi tarafından denetleniyor,” diye ekliyor. “Yeniden basılan her fotoğraf, orijinal 35mm film veya siyah-beyaz negatifle renk eşleştirmesine tabi tutuluyor. Her yeniden baskı ayrı ayrı ele alınıyor ve Cindy Sherman tarafından belirlenen en yüksek standartlara göre üretiliyor.”
Başvuru ücreti özel koleksiyoncular için geçerli olsa da Lee, yalnızca üretim ve nakliye için ödeme yapan kâr amacı gütmeyen kurumlar ve müzeler için bu ücretin alınmadığını doğruladı. Lee, “Bu, sanatçının amaçladığı koşullarda esere mümkün olan en geniş kamu erişimini sağlıyor,” diyor.
Sherman 20 yılı aşkın bir süredir aynı uzman baskı laboratuvarıyla çalışıyor. Lee, “The Legacy Project, bu bilginin gelecek nesillere aktarılmasında kesintisiz bir süreklilik sağlamak için bir araç,” diyor.
Yeniden baskı hizmetinin yanı sıra CSLP, sanatçının ilk yetkili dijital arşivi olan Cindy Sherman Catalogue Raisonné'yi geliştirecek ve sürdürecek. Erişimi ücretsiz olan bu platform aşamalı olarak hayata geçirilecek ve akademisyenler, küratörler ve koleksiyoncular tarafından kullanılmak üzere yüksek çözünürlüklü görseller, edisyon bilgileri, kamuya açık eserler, kaynak ve bağlamsal analizler içerecek.
Lee, “Katalog raisonné, her bir çalışmayı görseller, sergi tarihi ve akademik çalışmalarla belgeleyecek” diyor. “Sherman yaşayan sanatçılar arasında en çok yayın yapanlardan biri olsa da, eserlerinin eksiksiz bir kaydına sahip olmak, akademisyenlerin ve küratörlerin Sherman'ın çalışmalarıyla tam olarak ilgilenmeleri için yeni fırsatlar yaratacaktır.”
Lee'ye göre, CSLP daha geniş koruma uygulamalarını bilgilendirebilir. “Şimdiden sanatçılar, küratörler, arşivciler ve koleksiyoncularla görüşmeler yaptık,” diyor. “CSLP'nin fotoğrafik miras bakımında en iyi uygulamaları nasıl bilgilendirebileceğini keşfetmek için gerçek bir heves var.”
Sherman ekliyor, “Bu projeyi yaratarak, fotoğrafik ortamda çalışan diğer sanatçılar için bir şablon oluşturuyoruz.”