Bu ay dünyanın dört bir yanından 290’dan fazla galerinin katılımıyla gerçekleşen Art Basel, sanat piyasasındaki ve küresel ölçekteki ekonomik belirsizliklere karşın, direktör Maike Cruse’un ifadesiyle, geleceğe dönük bir bakışla düzenleniyor.
“Sanat piyasasının sağlamlığına çok güveniyoruz. Galerilerle koleksiyonerler arasındaki atmosfer oldukça iyimser görünüyor,” diyor 2023’te Art Basel ekibine katılan Cruse.
Art Basel ve UBS’in 2025 Sanat Piyasası Raporu’na göre, küresel sanat satışları geçen yıl %12 oranında düşerken, piyasanın orta ve alt segmentlerinde işlem hacmi arttı. Galeriler, çok sayıda genç ve yeni koleksiyonerle tanıştıklarını bildirdi. Ankete katılan galericiler, alıcılarının %44’ünün geçtiğimiz yıl piyasaya yeni giren isimlerden oluştuğunu; ilk kez gelen müşterilere yapılan satışların oranının ise bir önceki yıla göre beş puan artarak %38’e yükseldiğini aktardı.
Art Basel’in yeni koleksiyonerlere ulaşma stratejilerinden biri, buna uygun özel bir fuar bölümü oluşturmak oldu. Bu yılın başlarında duyurulan Premiere bölümü, son beş yıl içinde üretilmiş ultra-çağdaş eserlere adanmış durumda ve on galeri, her biri en fazla üç sanatçıyla katılıyor. Ayrıca, sadece bu bölümde Art Basel’e ilk kez katılan iki sanatçının yanı sıra, fuarın diğer bölümlerinde de 18 yeni katılımcı yer alıyor.
Avrupa Birliği’nin bazı sanat eserlerinde uyguladığı yeni vergi indirimleri, bazı galericilerin fuar satışlarını artırmasına yardımcı olabilir. Her ne kadar Art Basel, AB üyesi olmayan İsviçre’de düzenlense de, fuarın katılımcılarının yaklaşık yarısı AB içinde kayıtlı işletmelere sahip. Ocak 2025’te yürürlüğe giren yeni bir AB direktifi, üye ülkelerin karmaşık katma değer vergisi (KDV) sistemlerini uyumlu hale getirmeyi amaçlıyor ve bazı durumlarda oranların düşürülmesine olanak tanıyor. Örneğin Almanya, sanat satışlarındaki KDV oranını %19’dan %7’ye çekti; ancak tüm ülkeler bu kadar büyük indirimler yapmadı ve bazıları oranlarını korudu. Art Basel, yeni AB direktifinin fuar satışları üzerindeki etkisi hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
Gümrük vergisi tehdidi
ABD Başkanı Donald Trump’ın, ülkenin ticaret ortaklarının çoğuna yönelik gümrük vergisi tehditleri, en güçlü koleksiyoner tabanına sahip ülkede durgunluk endişeleri yaratıyor ve bu durum küresel sanat piyasasında belirsizliklere yol açıyor. Ancak şu ana kadar sanat eserleri bu vergilerden muaf tutuldu. Art Basel ise, AB ile ABD arasındaki 90 günlük “gümrük vergisi duraklaması” sona ermeden önce düzenlenecek. Fuar, hâlâ önemli Amerikalı koleksiyonerlerin katılımını teyit etmiş durumda. Cruse, “Eğer şimdiye kadar bir etkisi olduysa, bu doğrudan değil, daha çok dolaylı oldu,” diyor.
Cruse, “Sanat piyasasının şu anda karşı karşıya olduğu zorluklardan biri kesinlikle bu belirsizlikler, çünkü kimse nihai etkilerin ne olacağını tam olarak bilmiyor,” diye ekliyor. “Basel’de galeriler ellerinden gelenin en iyisini yapıyor ve en iddialı eserleri sunuyor. Biz de gerçekten birinci sınıf bir etkinlik sunduğumuzdan emin oluyoruz.”
Art Basel, Messe Basel, 19-22 Haziran