Güney Kore’de sanat piyasasına ilişkin düzenlemelerdeki son değişiklikler ülkedeki sanatçıların uluslararası profilini güçlendirecek. Bu yaz yapılan iki önemli yasal değişiklikle birlikte, sanat ihracatını kısıtlayan miras yasası gevşetildi ve sektörün daha iyi düzenlenmesi, özgünlük endişelerinin giderilmesi ve ticarette şeffaflığın artırılmasını amaçlayan yeni Sanat Teşvik Yasası yürürlüğe girdi.
New York merkezli Jung & Co Art Advisory’nin ortak kurucusu Güney Kore doğumlu sanat danışmanı Jiyeon Jung, “Son mevzuat değişiklikleri ağırlıklı olarak yurtiçinde eser satışı yapan Koreli sanatçılar için yeni kapılar açacak. Bu sanatçıların çok kısa bir süre içinde yeni müzayede rekorları kırmasını bekliyorum,” diyor. Kültür, Spor ve Turizm Bakanlığı ve Kore Sanat Yönetim Servisi’nin desteklediği projelerde çalışan Jung, Ulusal Miras Dairesi’nin verilerine göre 2018-2023 yılları arasında yaklaşık 200 eserin ülkeden çıkışının yasaklandığını belirtiyor. Kültürel Mirası Koruma ve Kullanma Yasası’yla birlikte yürürlüğe giren yeni kurallarsa, 1945 sonrasına ait eserlerin uluslararası ticaretinde daha fazla özgürlük anlamına geliyor.
Kendisiyle aynı adı taşıyan ve Asya ticaretinde büyük deneyimi olan danışmanlık şirketinden Tanya Baxter, “Bu düzenleme değişikliğinin hem Koreli sanatçıların küresel görünürlüğünü artırarak hem de yurtdışındaki alıcılarla ticareti kolaylaştırarak Kore sanat piyasasını canlandırması bekleniyor,” diyor. Baxter sözlerine şöyle devam ediyor: “Düzenlemelerin gevşetilmesi muhtemelen piyasadaki hareketliliği artıracak; böylece daha fazla yabancı alıcı ve galeri Koreli sanatçılara ilgi göstereceği gibi, daha fazla Koreli sanatçı da küresel sergilere katılarak görünürlüklerini artırma imkânı bulacak.”
Yeniden satış hakkı ve daha fazla şeffaflık
Ülkenin özel olarak sanat piyasası için tasarlanan ilk yasası olan Sanat Teşvik Yasası birçok önlemi de beraberinde getiriyor. Bu önlemler arasında, 2027’de yürürlüğe girecek ve sanatçının ölümünden sonra 30 yıl geçerli olacak yeniden satış hakkı da bulunuyor. Yerel sanat piyasasını destekleme konusunda da kararlı olan hükümet beş yılda bir yayımlayacağı raporlarla gelişmeleri ayrıntılı olarak açıklayacak.
Yasanın amaçlarından biri de sanat ticaretinde şeffaflık ve güvenliği artırmak. Bu bağlamda, simsarlar ve müzayede evleri alıcılara eserin özgünlüğünü garanti eden bir teminat vermekle yükümlü olacak. Bunun dışında, galeriler, müzayede evleri ve sanat fuarlarını da içeren sanat işletmelerinden, işlemleriyle ilgili yıllık rapor sunmaları talep edilecek.
Fakat bu yasaların fiili uygulamasının beklentileri karşılamayacağına dair endişeler de var. Bu endişeyi taşıyanlardan biri olan Jung, “Sanatçının yeniden satış hakkı Sanat Teşvik Yasası’ndaki en karmaşık yeni kanunlardan biri. Temmuz 2027’de yürürlüğe girmesi bekleniyor ama ben bunun fiilen uygulanacağından şüpheliyim. Galeriler, müzayede evleri ve sanat simsarları defterlerini açmak istemeyebilir ve buna karşı mücadele edebilir,” diyor.