Artsy'nin yayınladığı raporda, galeriler ve koleksiyonerlere yönelik eş zamanlı yürütülen iki ayrı anket üzerinden 60’tan fazla ülkeden 1600’ün üzerinde katılımcının görüşleri derlendi. Rapor, sanat piyasasının güncel durumunu çok boyutlu bir kapsamda inceliyor. Raporun sonuçları, Artsy tarafından Şubat-Mart 2025 döneminde gerçekleştirilen iki çevrimiçi anketin sonuçlarına dayanıyor.
Koleksiyonerlerin sadece %17'si sanat piyasasının ihtiyaçlarını karşıladığını düşünüyor
Rapora göre, sanat koleksiyonerlerinin yalnızca %17’si sanat piyasasının kendi ihtiyaçlarını yeterli derecede karşıladığını düşünüyor. Koleksiyonerlerin büyük çoğunluğu, daha şeffaf fiyatlandırma ve bilgilendirme süreçlerinin sanat eseri edinimini kolaylaştıracağını belirtiyor. Ancak galerilerin bu konuda attığı somut adımlar sınırlı kalmış durumda.
Ekonomik belirsizlik dijitalleşmeyi zorunlu kılıyor
Ekonomik büyümenin yavaşlaması, jeopolitik gerilimler ve kalıcı şekilde yüksek seyreden faiz oranları sanat sektörünü olumsuz etkilemeye devam ediyor. Anket sonuçlarında bu hissiyatın yansımasını görmek mümkün. Güncel olayların etkisi altında koleksiyonerlerin %30’u daha seçici hale geldiğini belirtirken, sadece %7’si bir önceki yıla kıyasla daha fazla eser satın aldığını ifade etti. Galerilerin %75’i ekonomik koşulları en büyük zorluk olarak gösterirken, %57’si dijital varlıklarını genişleterek bu duruma uyum sağlamaya çalışıyor.
Galerin %43'ü online satışa ağırlık veriyor
Online satış kanalları artık sanat piyasasının vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Galerilerin %43’ü, önümüzdeki dönemde dijital satışlara daha fazla odaklanacaklarını belirtti. Galerilerin %55’i, 2025 yılı için sosyal medya videolarından yalnızca çevrimiçi sergilere kadar uzanan daha fazla çevrimiçi içerik üretmeyi planladıklarını ifade etti. Bu oran, yüz yüze etkinlik düzenlemeyi planlayanların (%45) ve diğer galerilerle iş birliklerini artırmak isteyenlerin (%42) önünde yer aldı.
Fotoğraf: Hugo Glendinning
Frieze ve Hugo Glendinning izniyle
Koleksiyonerlerin %69'u şeffaflık eksikliği nedeniyle satın alımlarını durdurdu
Sanat piyasasında şeffaflık hâlâ en önemli meselelerden biri. Koleksiyonerlerin %69’u, eserle ilgili yeterli bilgi veya görünür fiyat olmaması nedeniyle satın alma kararını ertelediğini belirtti. Ancak yalnızca %5’i sanat piyasasının tümüyle şeffaf olduğunu düşünüyor. Galerilerin yalnızca %44’ü tüm eserlerinin fiyatlarını çevrimiçi olarak yayınladıklarını söyledi.
Yeni koleksiyonerler dijital kanallar üzerinden sanatçı keşfediyor
Özellikle genç koleksiyonerler, sanatçıları Artsy ve Instagram gibi platformlar üzerinden keşfediyor. Bu durum, galerilerin dijital erişim stratejilerini yeniden şekillendirmesine yol açıyor. Rapora göre koleksiyonerlerin %59’u 2024 yılında çevrimiçi ortamda sanat eseri satın aldı ve bunların %73’ü, 2023 yılına kıyasla aynı ya da daha fazla eser edindiğini belirtti.
Koleksiyonerlerin %72'si yükselen sanatçılara yöneliyor
Araştırma, koleksiyonerlerin ve galerilerin yükselen sanatçılara büyük ilgi gösterdiğini ortaya koyuyor. Koleksiyonerlerin %72’si kariyerinin erken dönemindeki sanatçılara yöneldiğini belirtirken, galerilerin %51’i bu grubu iş modellerinde öncelikli kategori olarak tanımlıyor. Bu eğilimde, erişilebilir fiyatların da etkisi büyük: Koleksiyonerlerin %61’i 5.000 dolar altındaki eserleri tercih ediyor.
Koleksiyonerlerin beklentileri ve galerin yaklaşımları arasında uyum ve uçurumlar
Rapor, koleksiyonerlerle galeriler arasında belirli açılardan uyum olduğunu gösteriyor. Koleksiyonerlerin %62’si galerilerden yeni eserler için özel ön izlemeler talep ederken, %54’ü sanatçılardan sahne arkası içerikleri görmek istiyor. Galeriler de benzer oranda bu içeriklerin değerli olduğunu belirtiyor. Ancak eğitim içerikleri konusunda bir kopukluk söz konusu: Koleksiyonerlerin %46’sı bu tür içerikleri önemli bulurken, sadece %15’lik bir galeri oranı bunu öncelikli görüyor.