Baltık kıyısındaki Kołobrzeg kenti yakınlarında Polonyalı bir çiftçi tarafından bulunan bir heykelciğin, 6 bin yıllık bir kadın tasviri olduğu doğrulandı.
12 santimetre yüksekliğindeki bej kireçtaşı figür, göğüs detayı nedeniyle Avrupa’da bulunan diğer tarihî Venüs heykelciklerine benzerliğiyle dikkat çekiyor. Bu nedenle “Kołobrzeg Venüsü” olarak adlandırılan eser, doğurganlığın simgesi olarak yorumlanıyor. Tarihçiler, bu tür figürlerin doğurganlığı kutlayan ve yerel toplulukların hayatta kalmasını ile refahını güvence altına almayı amaçlayan ritüel veya törenlerde kullanılmış olabileceğini öne sürüyor.
Eserin sergileneceği Kołobrzeg'deki Polonya Silah Müzesi’nin müdürü Aleksander Ostasz, National Geographic’e yaptığı açıklamada, “Bunun yüzyılın keşfi olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim,” dedi. “Bulunan şey gerçekten olağanüstü, Kołobrzeg, tarihimizin sınırlarını kesinlikle zorluyor.” Figür, Aralık 2022’de, Kołobrzeg yakınlarında Parsęta Nehri kıyısındaki bir köyde bir çiftçi tarafından tesadüfen bulundu.
Figür, Aralık 2022'de Kołobrzeg yakınlarındaki Parsęta nehri yakınlarındaki bir köyde bir çiftçi tarafından bulundu.
Heykelciğin araştırma ekibinde yer alan Relicta Vakfı’ndan arkeolog Marcin Krzepkowski, “Bazen en olağanüstü keşifler tamamen tesadüfen gerçekleşir. Ancak bu heykelciğin özgünlüğünü ve bulunduğu yeri doğrulamak zaman aldı,” diyor.
Amatör tarihçi ve arkeologlardan oluşan yerel Parsęta Keşif ve Arama Grubu’nun başkanı Jan Orliński, “Diğer araştırmacılarla birlikte, bu nesnenin insan eliyle yapılmış olduğunu ve büyük olasılıkla bereket tanrıçası Venüs’ü simgelediğini belirledik,” dedi. Öte yandan müze yetkilileri, figürün bacak kısmındaki şekillenmenin muhtemelen kireçtaşına sert bir aletle vurulması sonucu oluştuğunu ifade etti.
Heykelciği, Polonya Ulusal Anıtlar Konservatörlüğü’ne teslim eden keşif grubu, bu sıra dışı eseri ülkenin dört bir yanından gelen uzmanlarla birlikte inceledi. Yapılan analizler sonucunda figürün yaklaşık 6 bin yıllık olduğu, Neolitik döneme tarihlendiği ve Batı Pomeranya bölgesine yerleşen ilk tarım toplulukları tarafından yapılmış olabileceği belirlendi.
Polonya Silah Müzesi, şu anda Kołobrzeg’in tarihine ilişkin daimi sergisini, Venüs figürünün sergilenen en eski eserlerden biri olacağı şekilde, tarih öncesi dönemi de kapsayacak biçimde uyarlıyor.
Karpatlar’ın kuzeyinde benzer bir eser bulunmadığını belirten müzeye göre Venüs, “henüz bir benzerini bulamadığımız, Polonya’dan eşsiz bir buluntu.”
Bilinen en eski Venüs heykelciği, 2008 yılında Güney Almanya’da keşfedilen Hohle Fels Venüsü’dür. Yaklaşık 40.000 yıl öncesine tarihlenen bu eser, bugün Blaubeuren Tarih Öncesi Müzesi’nde sergileniyor. Belki de en tanınmış örnek ise, 1908 yılında Aşağı Avusturya’da bulunan ve yaklaşık 30.000 yıllık olduğu düşünülen süslü Willendorf Venüsü’dür; eser hâlen Viyana Doğa Tarihi Müzesi’nin koleksiyonunda yer alıyor.